Table of Contents
Toggleไขเคล็ดลับการทำละลาย “สารเพิ่มความหนืด” อย่างถูกต้อง
การเลือกใช้ สารเพิ่มความหนืด หรือ สารก่อเจล อย่างเหมาะสม ถือเป็นหนึ่งในขั้นตอนสำคัญในการผลิตอาหาร เครื่องสำอาง ยา และผลิตภัณฑ์ดูแลร่างกายต่างๆ สารเหล่านี้มักมีคุณสมบัติเฉพาะตัว และมีวิธีการละลายที่แตกต่างกัน หากไม่ละลายให้ถูกต้อง อาจเกิดปัญหาเช่น จับตัวเป็นก้อน, ไม่ขึ้นเนื้อเจล, หรือ การแยกชั้นของผลิตภัณฑ์
ปัญหาในครัว! เมื่อสารเพิ่มความหนืดไม่เป็นใจ
เคยไหม? เวลาทำวุ้นแล้วเนื้อขนมมีแต่ก้อนขาว ๆ ลอยอยู่
หรือเจลาตินไม่ยอมเซ็ตตัว
แซนแทนกัมก็จับตัวเป็นเม็ด ๆ
ทำไมนะ? ทั้งที่เราทำตามสูตรเป๊ะ ๆ แล้วแท้ ๆ
คำตอบคือ:
“สารข้นหนืดแต่ละชนิดมี ‘นิสัยการละลาย’ ที่แตกต่างกัน”
การทำขนมให้ออกมาสวย เนียน และน่าทาน ไม่ใช่แค่การเลือกสูตรที่ดีเท่านั้น
แต่ต้อง เข้าใจธรรมชาติของสารไฮโดรคอลลอยด์ (Hydrocolloids) ด้วย
วันนี้เราจะพาไปรู้จัก “สารวิเศษ” เหล่านี้ พร้อมเทคนิคการทำละลายที่ถูกต้องในแบบเข้าใจง่าย อ่านจบใช้ได้ทันทีในครัวจริง
🧪 ไฮโดรคอลลอยด์ (Hydrocolloids) คืออะไร?
Hydrocolloids คือกลุ่มสารที่มีคุณสมบัติในการจับน้ำ สร้างความข้นหนืด และสามารถเซ็ตตัวเป็นเจลได้
ส่วนใหญ่สกัดมาจากพืช สัตว์ หรือจุลินทรีย์ และมีบทบาทสำคัญในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องดื่ม และเครื่องสำอาง
แต่ละตัวมี ความสามารถในการละลายและเซ็ตตัวที่ไม่เหมือนกัน
ดังนั้น ถ้าเราใช้ผิดวิธี… เนื้อขนมอาจจะไม่เนียน เจลไม่เซ็ต หรือจับตัวเป็นก้อนจนเสียของ
สรุปตาราง “นิสัย” ของไฮโดรคอลลอยด์ยอดนิยม
สาร | ต้องใช้ความร้อน? | วิธีละลายที่ถูกต้อง | ใช้ใน |
วุ้น (Agar) | ✅ ต้ม 100°C | แช่น้ำก่อน 15 นาที ต้มให้เดือด | วุ้น ขนมใส |
คาราจีแนน | ✅ 70–85°C | คลุกน้ำตาลก่อน ใส่น้ำร้อน | เยลลี่ นม |
เจลาติน | ✅ อุ่นเบาๆ | แช่น้ำเย็นก่อน (bloom) แล้วละลาย | มูส เยลลี่ |
แซนแทนกัม | ❌ | คลุกน้ำตาล ปั่นเร็วในน้ำเย็น | ซอส น้ำสลัด |
กัวร์กัม | ❌ | คลุกก่อน ใส่ใน pH ต่ำกว่า 7 | ไอศกรีม เครื่องดื่ม |
CMC | ❌ (น้ำอุ่นได้) | คลุกก่อน พักให้ดูดน้ำ | ไอศกรีม เบเกอรี่ |
คู่มือการละลายสารข้นหนืดยอดนิยมในครัว
1.ผงวุ้น (Agar-Agar)
แหล่งที่มา: สาหร่ายแดง
ลักษณะเจล: แข็ง กรอบ ใส
ใช้ใน: วุ้นผลไม้, วุ้นกะทิ, ขนมเจ
เทคนิคการละลาย:
- ต้องใช้ความร้อนสูง: ต้มให้เดือด 100°C จึงจะละลายหมด
- แช่ให้อิ่มน้ำ: โรยในน้ำเย็น พัก 10–20 นาที ก่อนนำไปต้ม
- กรองก่อนเท: เพื่อให้เนื้อวุ้นเนียน ไม่เป็นก้อน
- ระวังกรด: น้ำผลไม้เปรี้ยวทำให้เซ็ตตัวยาก ต้องเพิ่มปริมาณวุ้น
2.คาราจีแนน (Carrageenan)
แหล่งที่มา: สาหร่ายแดง
ลักษณะเจล: นุ่ม เด้ง ยืดหยุ่น
ใช้ใน: เยลลี่, นมพุดดิ้ง, เจลมังสวิรัติ
เทคนิคการละลาย:
- ให้ความร้อน 70–85°C
- คลุกกับน้ำตาลก่อนโรยลงในน้ำร้อน ป้องกันการจับตัวเป็นก้อน
- อย่าต้มนาน: เสี่ยงเจลเสียโครงสร้าง
- หลีกเลี่ยงกรดขณะร้อน: จะทำให้เจลไม่เซ็ต
3.เจลาติน (Gelatin)
แหล่งที่มา: โปรตีนจากสัตว์ (หนัง กระดูก ปลา)
ลักษณะเจล: นุ่ม เด้ง ยืดหยุ่น
ใช้ใน: มูส, พานาคอตต้า, เยลลี่ผลไม้
เทคนิคการละลาย:
- Bloom ก่อนใช้: แช่ในน้ำเย็น (อัตราส่วน 1:5) ประมาณ 10 นาที
- ละลายด้วยความร้อนต่ำ: ไม่เกิน 60°C
- ห้ามใส่ในน้ำร้อนโดยตรง
- หลีกเลี่ยงผลไม้ที่มีเอนไซม์: เช่น สับปะรด, กีวี (ทำให้ไม่เซ็ตตัว)
4.แซนแทนกัม (Xanthan Gum)
แหล่งที่มา: จุลินทรีย์
ลักษณะ: เพิ่มความหนืดในของเหลว
ใช้ใน: ซอส, น้ำสลัด, เบเกอรี่, เครื่องสำอาง
เทคนิคการละลาย:
- ไม่ต้องใช้ความร้อน
- คลุกกับน้ำตาลก่อนโรยลงในน้ำ พร้อมปั่นเร็ว
- ใช้เพียงเล็กน้อย: ก็ให้ความหนืดสูงแล้ว
5.กัวร์กัม (Guar Gum)
แหล่งที่มา: เมล็ดพืชกัวร์
ลักษณะ: เพิ่มความหนืดในน้ำเย็น
ใช้ใน: ไอศกรีม, ซอส, เครื่องดื่ม
เทคนิคการละลาย:
- ละลายในน้ำเย็นได้ แต่ต้องกระจายให้ดี
- หลีกเลี่ยง pH สูงกว่า 7: เพราะจะละลายยาก
- ผสมกับแซนแทนกัมได้: เสริมประสิทธิภาพ
6.CMC (คาร์บอกซีเมทิลเซลลูโลส)
แหล่งที่มา: เซลลูโลสจากพืช
ลักษณะ: เจลเนียน ควบคุมความคงตัว
ใช้ใน: ไอศกรีม, เบเกอรี่, เครื่องดื่ม
เทคนิคการละลาย:
- คลุกกับน้ำตาลก่อนผสมน้ำ
- ใช้ในน้ำอุ่นช่วยกระจายตัวได้ดีขึ้น
- พักไว้ 15–20 นาที: เพื่อให้ดูดน้ำจนหมด แล้วจะละลายกลายเป็นเจลใสเอง
เคล็ดลับการละลาย
สรุปเปรียบเทียบการใช้งานหลัก:
สาร | ทำเจล | เพิ่มความหนืด | ใช้ใน | [Note] |
---|---|---|---|---|
ผงวุ้น | ✅ | ❌ | ขนม ของหวาน | เจลค่อนข้างแข็ง |
คาราจีแนน | ✅ | ✅ | ผลิตภัณฑ์นม เจลลี่ | มีหลายชนิด เช่น kappa, iota |
เจลาติน | ✅ | ❌ | ขนม มูส | เจลนุ่ม ยืดหยุ่น |
แซนแทนกัม | ❌ | ✅ | ซอส น้ำสลัด | คงตัวในกรดและด่าง |
กัวร์กัม | ❌ | ✅ | ไอศกรีม ซุป | หนืดมาก ใช้น้อย |
ซีเอ็มซี | ❌ | ✅ | น้ำผลไม้ ไอศกรีม | ป้องกันแยกชั้น |
สั่งซื้อหรือ สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ line ID @ptkss.com (กด)